防腐剂能延长食物保质期 但会更加促进肥胖
Орыстар | |
Русские | |
![]() | |
Б?к?л халы?ты? саны | |
---|---|
百度 俞孔坚的设计理念是使城市在面对海平面上升、干旱、洪水以及所谓的百年一遇暴风雨时具有韧性。
133 970 800 | |
Е? к?п тарал?ан айма?тар | |
![]() |
111 016 896 (2010) |
![]() |
8 334 141 (2001) |
![]() |
3 163 084 |
![]() |
2 983 317 (2024)[1] |
![]() |
2 213 000 |
![]() |
809 530 (2013) |
![]() |
706 992 (2019) |
![]() |
622 445 |
![]() |
557 119 (2011) |
![]() |
341 351 (2021) |
Т?лдер? | |
Д?н? | |
Орыстар — ?лт, Ресей Федерациясыны? нег?зг? хал?ы. Ресей мен Еуропада?ы е? к?п халы?. Украинада, ?аза?станда, А?Ш-та, Германияда ж?не бас?а да б?р?атар елдерде ?лкен орыс ?ауымдасты?ы бар. Орыс хал?ыны? м?дениет? ежелден келе жат?ан д?ст?рге ие ж?не б?к?л Ресейд?? ?аз?рг? м?дениет?н?? нег?з? болып табылады.[2]
Эндоэтнонимдер?
А?ылшын т?л?нде – ?Russians?; ?ытай т?л?нде – ?俄羅 斯人?; жапон т?л?нде - ?ロシ ア人?; поляк т?л?нде – ?Rosjanie?; украин т?л?нде – ?Рос?яни?; беларусь т?л?нде – ?Рускiя?; чех т?л?нде – ?Rusové?; словак т?л?нде – ?Rusi?; словен т?л?нде – ?Rusi?; хорват т?л?нде – ?Rusi?; серб т?л?нде – ?Ресей?; болгар т?л?нде – ?Руснаци?; македон т?л?нде – ?Руси?; фин т?л?нде – ?Ven?l?iset?; эстон т?л?нде – ?Venelased?; Ижорша - ?Ven?l?inet?; вепше - ?Ven?nikoid?; Ливше – ?Krīevlased?; Саам-Килдинше - ?Рушшла?; латыш т?л?нде – ?Krievs?; литва т?л?нде - ?Rusi?kiai?; осетин т?л?нде - ?Уырыс / Уырысс?гт??; шешен т?л?нде – ?Оьрсий?; ингуш т?л?нде - ?Эрсий?; абхаз т?л?нде – ?Аурысц?а?; ?арашай-бал?арша – ?Оруслула?; авар т?л?нде - ?Гlурусал?; лак т?л?нде - ?Оьрусру?; лезгин т?л?нде – ?Урусар?; удмурт т?л?нде - ??учъёс?; ал?апты? Марийша - ?Руш-влак?; Мокшанша - ?Руст?; эвенкше - ?Лучак?л?; ?алма? т?л?нде – ?Орсмуд?; татар т?л?нде - ?Урыслар?; чуваш т?л?нде – ?Выр?ссем?; ?аза? т?л?нде – ?Орыстар?; ?збек т?л?нде – ?Ruslar?; якут т?л?нде - ?Нууччалар?; мо??ол т?л?нде – ?Оросууд?; бурят т?л?нде – ?Ородууд?; нем?с т?л?нде – ?Russischen?; швед т?л?нде – ?Ryssar?; голланд т?л?нде – ?Russen?; итальян т?л?нде – ?Russi?; мажар т?л?нде – ?Oroszok?; румын т?л?нде - ?Ru?i?; т?ж?к т?л?нде – ?Рус??; грузин т?л?нде - ????????.[3]
Этноним?
?Орыс?, ?орыстар? этноним? к?неден шы??ан ж?не Днепрд?? б?р саласы Рос ?зен?н?? атауынан шы??ан ?рос?, ?рус? атауларымен байланысты.
Антропологиялы? т?р?ыдан ал?анда, орыстар б?ртект?, ?йткен? оларды? барлы?ы еуропалы? ?лкен н?с?лд?? б?л?г?. Дегенмен, жеке топтар арасында айырмашылы?тар бай?алады.
Солт?ст?к облыстарда?ы орыс хал?ыны? арасында атланто-балты? н?с?л?н?? белг?лер? басым, орталы? айма?тарды? орыстары орталы? еуропалы? н?с?лд?? шы?ыс еуропалы? т?р?н ??райды, солт?ст?к-батыста?ы орыстар А? те??з-балты? н?с?л?н?? шы?ыс-балты? т?р?мен, ал о?т?ст?ктег? орыстар арасында мо??ол-балты? н?с?л?н?? ?оспасы белг?лер? табыл?ан.[4]
Т?л?
Орыс т?л? ?нд?еуропалы? т?лдер семьясыны? славян тобыны? шы?ыс славян ?шк? тобына жатады. 6 ?лем т?лдер? ?атарында, а?ылшын, араб, испан, ?ытай, орыс, француз т?лдер?мен ?атар Б??-ны? ресми т?л?.
?Орыс т?л?? термин? т?рт ма?ынада ?олданылады:
- орыс, украин ж?не белорус т?лдер? ?осыл?ан?а дей?нг? Шы?ыс славян тарма?ыны? барлы? т?лдер?н?? жиынты?ы.
- к?не орыс диалект?лер? нег?з?нде жалпы славян ?деби т?л?н?? к?шт? ?сер?нен дамы?ан ж?не Киев пен М?скеу орыстарында ?деби ?ызмет ат?ар?ан жазба т?л.
- орыс хал?ы ?олданып, ?олданатын барлы? диалект?лер мен диалект?лерд?? жиынты?ы.
- орта? орыс (б?к?лресейл?к) т?л?, баспас?з т?л?, мектептер; мемлекетт?к т?л.
Жазу ж?йес? кирилл ?л?пби?н?? н?с?асы болып табылады.[5]
Д?н?
Басым б?л?г? христиан д?н?н?? православие тарма?ын ?станады. 988–989 жылдары жерг?л?кт? халы? христиан д?н?н ?абылдады, ж?не содан бер? ол ?за? уа?ыт бойы е? ?уатты д?н? болып табылады. Революция?а дей?н адамдар ?й мен шаруашылы??а, таби?ат?а байланысты таби?аттан тыс т?рш?л?к иелер?не деген ежелг? нанымдарды ?ш?нара ?стады. X ?асырда Киев Рус? шо?ындырыл?аннан кей?н христианды? орыстар арасында?ы ке? тарал?ан д?нге айналды.[6]
Тарихы
Орыс хал?ы ежелден орын тепкен атамекен - Шы?ыс Еуропа жазы?ы. Осы аума?та орыстар солт?ст?к ?лы орыстар ж?не о?т?ст?к ?лы орыстар болып б?л?нед?. Б?л ек? ?лкен топты? ?р?айсысынан ?здер?н?? айры?ша топтары ж?ктел?п шы?ады. Ежелг? орыс хал?ы XII ?асырда ?р т?рл? шы?ыс славян тайпаларыны? б?р?гу? н?тижес?нде ?алыптасты. Сондай-а?, орыс хал?ыны? ?алыптасуына фин-угор халы?тары ?сер етт?, оны? ?ш?нде: чуд, меря, мещера. 13 ?асырдан бастап Ресейде татар-мон?ол шап?ыншылы?ы басталып, 15 ?асыр?а дей?н жал?асты. Татар ханды?тары ??ла?аннан кей?н Ресей империясы – Ресейд?? орталы?тандырыл?ан мемлекет? ??рылды. Келес? ?асыр ?иын-?ыстау кезе?мен сипатталады, б?л литвалы?тармен, шведтермен, поляктармен к?птеген со?ыстар кезе?? болды. Петр I кез?нде Ресейге шетелд?к шенеун?ктерд?? ену? басталды. Олар барлы? ма?ызды мемлекетт?к лауазымдар?а та?айындалды, интеллигенция тере? еуропаландырылды. 1917 жыл?ы т??кер?стен кей?н православие ш?ркеу? большевиктерд?? ?удалауына, ал халы?ты? ?з? к?птеген ?у?ын — с?рг?нге ?шырады. Н?тижес?нде орыс м?дениет?н?? елеул? б?л?г? жо?алды. ?аз?р к?п адамдар атеист, я?ни ешб?р д?ни наным-сен?мдерд? ?станбайды.
К?с?б?
Ресейде нег?зг? к?с?б? ег?нш?л?к пен мал шаруашылы?ы болды. Адамдар ??нарлы жерлер? бар ?зен жа?аларына ?оныстан?ан. О?т?ст?к айма?тарда ауыспалы ег?нш?л?к дамыды. Жерд? ??деуд?? б?л ?д?с?мен б?р жер жыртылып, 3-4 жыл ж?мыс ?степ, одан кей?н тыны?у?а м?мк?нд?к бер?п, келес? жер жыртылды. Орман ал?аптарында ег?н шаруашылы?ы ?олданылды. А?аштар кес?лд?, содан кей?н аума? ?ртенд?. К?л жерд? ??нарландырды, б?л ?н?мд?л?кт? арттырды. Ежелг? славяндар ?ара бидай, бидай, ?ара??мы?, арпа ?с?рд?, кенд?р мен зы?ыр да ?с?р?лд?. К?к?н?с шаруашылы?ы ке? ?р?с алды. Барлы? жерде ?ыры??абат, репа, топинамбур, ?ызылша, с?б?з ?с?р?лд?. Орта ?асырларда славяндар сиыр, жыл?ы, шош?а ?с?рген, ?аз, тауы?, ?йрек ?ста?ан. Солт?ст?к айма?тарда тер?с? ба?алы а?дар: б?л?ын, сусар, т?лк?, арктикалы? т?лк?лер ауланды. Тер? саудасы ке? ?р?с алды.
Орыстар тем?р рудасын б?зд?? д?у?р?м?зд?? ал?аш?ы ?асырларынан бастап ?нд?рд?. Олар металды бал?ытуды, ?ару-жара? со?уды, ??рал-сайман б?лшектер?н тем?рден со?уды б?лген. ?сталы? ерекше да?дыларды ?ажет етет?н ?ол?нер деп саналды. Ол ?рпа?тан-?рпа??а бер?л?п отырды.
Бондарь (б?шкеш?) ?с? дамыды. Б?л а?аш б?йымдарын, нег?з?нен б?шкелерд?, ыдыстарды, аспаптарды жасау. Шеберлер а?ашты? т?р?н, ыл?алдылы?ын ж?не бас?а жа?дайларды ескерд?. Емен е? ??нды т?рлерд?? б?р? болып саналды.
Кесте т?гу - орыс м?дениет?ндег? е? танымал ж?не ке? тарал?ан халы?ты? ?ол?нерд?? б?р?. Орыс кестелер? ?лтты? на?ыштар мен р?м?здерд? бейнелейт?н т?стер мен ?рнектерд?? мол ?олданылуымен ерекшеленед?. Д?ст?р бойынша кесте ?лтты? ки?мдерд?, с?лг?лерд?, дастархандарды ж?не бас?а да т?рмысты? заттарды безенд?ру ?ш?н ?олданылады.[7]
Т?рмыс салты
Елд? мекендер? мен д?ст?рл? баспаналары
Орыс т?р?ын ?й?н?? ерекшел?г? а?ашты ??рылыс материалы рет?нде ке??нен ?олдану ж?не ?йлерд?? б?рене-?а??асын салу ??рылымы болды. Тек о?т?ст?кте далада т?ратын орыстар о?т?ст?к украинды?тар сия?ты а?ашсыз жерлерде бас?а материалдардан ?йлер т?р?ызды - к?йд?р?лген ж?не саман к?рп?штен, саз кесектер? (?вальков?), ?ргетас?а балшы?, ?амыс, сабан ?осыл?ан же??л а?аш ??рылымдар.

Солт?ст?к Ресейд?? д?ст?рл? т?р?ын ?йлер? ?атал климатта, ?за? ж?не ?арлы ?ыста ж?не ормандарды? к?пт?г? жа?дайында дамыды. Типт?к ?имараттар м?мк?нд?г?нше т?р?ын ?й мен коммуналды? б?лмелерд? б?р шатырды? астына б?р?кт?рет?н ?лкен б?рене ?имараттары болды. Олар нег?з?нен а?ашпен ?аптал?ан (та?талар, та?тайшалар ж?не азыра? сабан). XIX — XX ?асырды? басында?ы д?ст?рл? солт?ст?к орыс т?р?ын ?й?н?? с?улетт?к келбет?н?? айры?ша ерекшел?г? - оюды? к?пт?г?, тег?с геометриялы? рельеф? ж?не ойы?. ?йш?к к?ре бер?стег? сол немесе о? жа? б?рышты алып, ауызы ?арама-?арсы ?абыр?а?а ?ара?ан орыс пеш?мен жылытылатын.
Орталы? Ресей т?р?ын ?йлер солт?ст?кке ?ара?анда к?ш?рек ?лшемдермен сипатталады. Аула ?йге жа?ын орналас?ан ж?не к?ребер?с ар?ылы ?ймен байланыс?ан. Т?белер? а?аш немесе саман болды. Ау?атты шаруалар ?алада?ыдай тем?р шатырлы болды. ?йлерд?? ?асбеттер? ою-?рнектермен безенд?р?лген.
Д?ст?рл? о?т?ст?к орыс т?р?ын ?йлер? жер ?ст? ж?не XIX ?асырды? ек?нш? жартысында ол а?аш, к?б?несе саз, еденд? болды. Т?бес? шатыр болды. О?т?ст?к-батыс облыстарда?ы ?йлерд?? сырты балшы?пен ?апталып, ?ктелд?. Б?рене ?йлермен ?атар, ?с?ресе далалы айма?тарда к?рп?штен, ?ыштан жасал?ан ?йлер де бол?ан.
?аз?рг? Ресейл?к т?р?ын ?й б?рын?ымен салыстыр?анда айтарлы?тай ?згерд?.[8]
Д?ст?рл? ки?мдер?
Орысты? ?лтты? ки?мдер? алуан т?рл? ж?не ?р айма?ты? ?з?нд?к ерекшел?ктер? мен стил? бар. Олар айма?ты? м?дени ж?не климатты? ерекшел?ктер?н, сондай-а? Ресейд?? тарихи дамуыны? ?рт?рл? кезе?дер?н к?рсетед?.

Орыс ?лтты? ки?м?н?? е? танымал элементтер?н?? б?р? - сарафан - же?? жо?, б?ра? ке? белд?ктер? бар ?йелдер к?йлек шапаны. Айма??а байланысты сарафандар ?зынды?ы мен ою-?рнектер? бойынша ерекшеленед?. Олар кестелермен, аппликациялармен, таспалармен ж?не бас?а да с?нд?к элементтермен безенд?р?лген.
Ерлер ?ш?н ресейл?к ?лтты? ки?мге т?н элемент - оны? ?арапайымдылы?ымен ж?не функционалды?ымен ерекшеленет?н к?йлек. К?йлектер ?рт?рл? стильде болуы м?мк?н ж?не зы?ырдан немесе бас?а маталардан жасал?ан. Олар белд?ктермен, кеудешелермен, пальтолармен толы?тырылып, кесте немесе аппликациямен безенд?р?лген.
?ыста ?алы? ш??адан т?г?лген жа?асыз (шекпен) шапан (армия?тар) жамыл?ан. Шаруаларды? к?пш?л?г? шабатамен, мерекелерде ет?к киген. ?йелдер суы? мезг?лде к?ртеше киген. К?не ?йелдер бас ки?м? ?ар?ара, кей?ннен орамал мен ш?л? сал?ан. Орыстарды? ке??нен тарал?ан сырт?ы ки?м? тон болып табылады. Кедейлер тонды ?ой немесе ?оян тер?с?нен т?ксе, ау?атты адамдар ти?н немесе сусар тер?с?нен жаса?ан. Ал байлар – б?л?ын немесе т?лк? тер?с?нен т?г?лген тон киген.
Орыс ?лтты? ки?мдер?нде нег?зг? элементтерден бас?а, орамал, шаль, бас ки?м, белд?к, б?лез?к ж?не са?ина сия?ты т?рл? аксессуарлар бар. Б?л ?шекейлер мен аксессуарлар к?р?н?ст? толы?тыратын ж?не о?ан ерекше тал?ампазды? берет?н ма?ызды б?лшектер болып табылады.
Ресейд?? ?р айма?ында халы?ты? мерекелер мен салт-д?ст?рлермен байланысты ?з?нд?к ерекше костюмдер мен д?ст?рлер бар. Масленица, Иван Купала, Троица ж?рме?кес? ж?не бас?алары сия?ты мерекелер ?лтты? билермен, ?ндермен ж?не костюмдермен с?йемелденед?, олар б?р?г?п б?регей атмосфераны ?алыптастырады ж?не ?рб?р адам?а ?лтты? м?дениет пен д?ст?рд? толы?тай сез?нуге м?мк?нд?к беред?.
Орысты? ?лтты? ки?мдер? тарих пен м?дениет ?ш?н ?ана емес, ?аз?рг? ?о?ам ?ш?н де ?лкен ма?ыз?а ие. Олар театрда, кинода, с?нде ж?не ?рт?рл? м?дени ?с-шараларда белсенд? ?олданылады. К?птеген дизайнерлер ?лтты? ки?мдерд?? а?и?аты мен тал?ампазды?ы туралы заманауи интерпретацияларды жасай отырып, ресейл?к костюмнен шабыт алады.[9]
Д?ст?рл? та?амдары
Орыс та?амдарыны? нег?зг? элементтер?н?? б?р?-жерг?л?кт? ж?не маусымды? ?н?мдерд? пайдалану. Орыс хал?ы ?р?ашан картоп, ?ыры??абат, са?ырау??ла?тар, жидектер мен балы? сия?ты ?з жер?н?? ?н?мдер?н ба?алайтын. Б?л та?амдар борщ, ?ыры??абат сорпасы, т?рл? маринадтал?ан ?иярлар сия?ты к?птеген та?амдарды? нег?з? болды.

?лтты? та?амдар?а бот?а, ?ыры??абат сорпасы, т?шпара, ??йма?, пирог, квас, окрошка, ?ара бидай наны, борщ, картоп ??йма?тары ж?не бас?алары жатады.
Борщ - е? танымал ресейл?к та?амдарды? б?р?. Б?л ?ызылшадан, ?ыры??абаттан, с?б?зден, пияздан, еттен жасал?ан сорпа. Оны? ашы? ?ызыл т?с? бар ж?не оны? бай д?м?мен танымал.
Щи - орыс та?амдарыны? та?ы б?р танымал та?амы. Б?л ет, са?ырау??ла?пен немесе етс?з дайындалатын ?ыры??абат сорпасы. Щид?? ерекше хош и?с? мен т?бетт? д?м? бар. Олар?а ?айма?, ш?птер ж?не хош и?ст? пирогтар жи? бер?лед?.
Б?л?штер орыс та?амдарыны? ажырамас б?л?г? болып табылады. Оларды ет, ?ыры??абат, жидектер немесе с?збе сия?ты ?рт?рл? салмалармен п?с?руге болады. Олар к?б?несе мерекелерге немесе арнайы отбасылы? ?с-шаралар?а дайындалады.
Орыс асханасында к?птеген ет т?рлер? ?олданылады, мысалы шош?а ет?, ?ой ет?, тауы?, ?оян ж?не т.б. Сонымен ?атар ке??нен майдалан?ан ет ?олданылады, я?ни котлет, ш?жы? ж?не одан бас?а. Е? к?п тарал?ан ет ?н?мдер?— буженине, шош?а б?лшег? толы?ымен пеште п?с?р?лген. Д?ст?рл? орыс сусыны квас пен бал болды. Сыра, квас, брага шараптары к?б?не таныс.
Т?здал?ан ?ияр да д?ст?рл? орыс та?амдарыны? ма?ызды атрибуты болып табылады. Орыс хал?ы к?к?н?стерд? маринадтауды ж?не т?здауды, сондай-а? са?ырау??ла?тар мен жидектерд? ?за? уа?ыт са?тауды б?лед?. Т?здал?ан ?ияр, ?ызана? ж?не ?ыры??абат жи? та?амдар рет?нде бер?лед? немесе сорпалар мен салаттар?а ?осылады. Сонымен ?атар, ресейл?к д?ст?рл? та?амдар ?рт?рл? кондитерл?к ?н?мдер мен т?тт?лерге бай. Блини - ?амырды? ж??а ?абаттарынан жасал?ан ж?не ?айма?, май немесе салмасы бар орыс та?амы. Медовик, торттар, пряниктер т.б. орыс та?амдарыны? т?тт?лер? болып саналады.[10]
Фольклоры

Ертег?лер - орыс фольклорыны? е? танымал жанрларыны? б?р?. Олар ?лем мен адам таби?аты туралы ежелг? идеяларды ?амтиды. Классикалы? орыс ертег?с?н?? мысалдары - "Морозко", "?дем? Василиса" ж?не "Иван-царевич ж?не с?р ?ас?ыр". Б?л ертег?лер кей?пкерлерд?? шытырман о?и?аларын, з?лымды?пен к?ресуд? ж?не ма?сат?а жету ?ш?н сына?тарды же?уд? баяндайды.
Орыс халы? ?ндер? - ?уен мен с?зд?? б?регей ?йлес?м?, м?нерл? ж?не ?дем?. Мысал рет?нде ?О, аяз, аяз?, ?Калинка-Малинка? ж?не ?Катюша? ?ндер?н келт?руге болады. Олар адамдарды? ?м?р? мен т?ж?рибес?н, оларды? ?уанышы мен ?ай?ысын, с?лулы? пен шабыт сез?м?н к?рсетед?.
Ж?мба?тар ежелден бер? орыс фольклорында ма?ызды орын алады, олар ?рт?рл? та?ырыптарды - таби?атты, шаруашылы?ты, отбасын ?оз?айды. Ж?мба?тар дамып, ?згер?п, ?рпа?тан-?рпа??а бер?л?п отырды. Ма?ал-м?телдер ?рпа?тан-?рпа??а жал?асып келе жат?ан ?даналы? ?оймасы?. Олар ?м?р т?ж?рибес? мен халы? даналы?ыны? к?р?н?с?.
?лтты? музыка аспаптары: Балалайка – 3 ?шект?, к?лем? жа?ынан к?шкене, шана?ы ?шб?рыш, Гармонь – т?лд?, баян т?р?зд? аспап, Треугольник – ?шб?рышты ?рмалы аспап, Бубен – ?рмалы, сылдырма? аспап, Трещетка – а?аштан жасал?ан ?рмалы аспап, Свирель – сыбыз?ы т?р?зд?, ?рмел? аспап, Маракастар – ?рмалы, ?асы? аспаптар.
Орыс хал?ыны? фольклоры - к?п ?асырлы? д?ст?рлер мен адамдарды? к?ндел?кт? ?м?р?н к?рсетет?н ба?а жетпес м?ра. Ертег? болсын, ?н болсын, ж?мба?тар немесе ма?ал-м?телдер болсын, б?р? де орыс хал?ыны? жан д?ниес?н??, м?раты мен сен?м?н?? к?р?н?с?.[11]
?аза?станда?ы орыстар
?аза?стан?а ал?аш?ы болып келгендер казактар мен ?скери шенд? орыстар болды. Олар шекара шеб?ндег? ?скери бек?н?стер мен станицаларда т?рды. Кей?н ?аза?станды отарлау ?рекет? к?шейген кезде ?аза? ?леуметт?к тобына ?оныс аударып келген шаруалар мен мещандар, солдаттар да ?абылдана берд?.
?аза?станда орыс хал?ыны? саны XIX ?асырды? со?ы мен XX ?асырды? бас кез?нде ?ызу ?ар?ынмен ?ст?. Б?л кезе?де Ресейд?? еуропалы? б?л?г?ндег? шаруалар ?аза?стан?а жаппай к?ш?р?ле баста?ан болатын. 1897 жылы ?аза?станны? алты облысында?ы орыстарды? саны 544 мы? адам?а жетт?. Олар ?аза? ?лкес?ндег? б?к?л халы?ты? 12,8 пайызы болды. Орыс хал?ыны? нег?зг? б?л?г?н ?оныс аударып келген шаруалар (40 пайыз), содан кей?н казактар (33 пайыз), мещандар (19 пайыз), дворяндар (5 пайыз) ж?не бас?алары ??рады.
?аза?станда орыстар к?б?несе XIX—XX ?асырда?ы к?ш?п-?онушылар мен мигранттарды?, жер аудар?ан ж?мысшылар мен КСРО кез?ндег? т?т?ындал?андарды? ?рпа?тары болып табылады. ?аз?р мекен ет?п жат?ан орыстарды? басым б?л?г? ?аза?стан?а КОКП Орталы? комитет? мен КСРО ?к?мет?н?? шеш?м? бойынша к?ш?п келгендер болып табылады. Олар шахта ж?мыстарына, ты? игеруге, ??рылыс ж?мыстарына арнайы ?оныс аудар?ан.
Орыстар ?аза?стан жер?нде халы? саны бойынша 2-орынды алатын этникалы? топ, 2020 жылды? басында?ы м?л?меттер бойынша шо?ырланып ?оныстан?ан жерлер? Шы?ыс ?аза?стан облысында – 13,86%, ?ара?анды облысында – 13,74%, ?останай облысында – 10,07%, Алматы облысында – 7,68%, Астана ?аласында – 3,97%, Алматы ?аласында – 13,26%.[12]
Дерекк?здер
- ↑ ?аза?стан Республикасыны? жекелеген этникалы? топтары бойынша халы? саны. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Орыстар. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Орыстар. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Орыс ?лты. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Орыстар. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Маслова Г. С., Рабинович М.Г. Орыстар. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Орыстар. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ ?лем халы?тары/Орыстар. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Д?ст?рл? ки?мдер?. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ Д?ст?рл? та?амдары. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ ?дет-??рыптар мен д?ст?рлер. Фольклор. Тексер?лд?, 23 а?пан 2025.
- ↑ ?АЗА?СТАН Т?ЛДЕР?: ?леуметт?к лингвистика аны?тамалы?ы. Тексер?лд?, 24 а?пан 2025.